देश बनाउने राजनीतिक प्रणालीले हो, राजनेताले हो। हाम्रो देशमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक राजनीतिक ब्यबस्था छ जुन संसार कै उत्कृष्ठ राजनीतिक प्रणाली हो तर राजनीतिक प्रणालीहरू आफैमा निर्जीव हुन्छन् र यिनीहरूमा प्राण भरेर जीवन दिने काम नेताले हो र नेता भन्दा पनि राजनेताले हो। हाम्रा नेताहरूमा राजनेता हुन नसकेको आरोप लाग्ने गरेको छ। यिनीहरू आफ्नो पार्टी […]

अन लाईन पत्रिका रातो पाटीको मिति २०८१ साउन १२ गते शनिवारको अंक हेर्दै थिए, सिडियोको डायरी भन्ने शीर्षकमा आखा पर्यो पढ्दै गए, सो डायरी तत्कालीन सिडियोको नाममा लेखिएको भनिए पनि एक जना राजनीतिक चस्मा लगाएका आफूलाई साहित्यकार ठान्ने एकजना लेखकको कलमबाट ती बिचारहरू ब्यक्त भएका रहेछन्। म पनि त्यस्तै बेला त्यस्तै द्वन्द प्रभावित जिल्लामा प्रजिअको […]

समावेशितालाई अंग्रेजी शब्दकोषले including everyone. especially : allowing and accommodating people who have historically been excluded (as because of their race, gender, sexuality, or ability) भनेर परिभाषित गरेको छ। नेपाल ऐतिहांसिक तवरले नै ४ वर्ण, ३६ जातको साझा फूलवारी हो। हाम्रो देश रूपी वगैचामा फूल्ने यी फूलहरूलाई राज्यका हरेक भूमिकामा स्थान दिने कार्यलाई समावेशिता भनिन्छ। […]

  साउन ६ गते संसदबाट विश्वासको मत लिदै गर्दा प्रमं केपी वलीले सरकार बन्ने क्रममा नेका र एमाले बीच भएको सात बुदे सहमती मध्ये संविधानमा आवश्यक संशोधन गरिने भन्ने विषय पनि परेको कुरा संसद सामु राखे। संविधान संशोधन हुने विषय सामान्य नै हो र समय र आवश्यकताले माग गरेमा जुनसुकै बेला पनि संशोधन हुने विषय […]

निजी क्षेत्र कुनै पनि देशको राष्ट्रिय अर्थतन्त्रका दरिला संवाहकहरु हुन् । व्यक्तिगत वा सामूहिक लगानीद्धारा ब्यापार व्यवसायमा संलग्न वैधानिक हैसियत प्राप्त संस्थालाई निजी क्षेत्र भनेर चिन्ने गरिन्छ । निजी क्षेत्र कुनै पनि देशको नीति कानून बमोजिम स्थापना भएको उद्यमशील, व्यवसायिक ब्यक्ति वा ब्यक्तिहरुको समूह हो जसको संलग्नता, ब्यापार, ब्यवसाय, वस्तु वा सेवा व्यापार आदिमा रहेको […]

राज्यको स्थापना नागरिक कल्याणका निम्ति भएको हो । देशको विकाश र नागरिको हितका लागि राजनीति र प्रशासनको बीचमा सुमधुर सम्बन्ध कायम हुनु अत्यन्त जरुरी हुन्छ । राजनीतिले समग्र नेतृत्व लिएको हुन्छ भने प्रशासनले कार्यान्वयनको जिम्मा लिएको हुन्छ । राजनीतिको उद्देश्य, लक्ष्य, नीति, कार्यक्रम आदि जतिसुकै राम्रो भए पनि कार्यान्वयन राम्रो भएन भने उपलब्धि हासिल हुन सक्दैन । देशको […]

नेपालमा लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको शासकीय प्रणाली देश जनताको सेवामा खटिएको डेढ दशक भए पनि यसले संस्थागत स्वरूप पाएको एक दशक पुग्न लाग्यो।शासन ब्यबस्थाको यो अवधिको मूल्यांकन गर्दा यसले देश र जनताको पक्षमा राम्रो डेलीभरी दिन सकेन। यस्तै यसले शासन ब्यवस्थामा स्थायित्व पनि दिन सकेन, जनताले नरूचाएका राजनीतिक दल शासन ब्यबस्थामा हावी हुन पुगे, वैदेशिक नीति पनि […]

पक्षमा ६३ सांसद रहेका प्रधानमन्त्री प्रचण्ड विश्वासको मत लिने नाममा कुर्सी छोड्न मानिरहेका छैनन् । धेरैले यसको पछाडिको खेलोमेलो बारे अनेक तर्क र वितर्क गरिरहेका छन् । कतिपयको प्रश्न छ,प्रधानमन्त्री प्रचण्डको यो खेलो भावी प्रधानमन्त्री संविधानको धारा ७६ (२)बाट नभइ ७६ (३)बाट बनाउनका लागि हो । के देखिन्छ त कानुनी कोणबाट हेर्दा । यो लेखमा […]

“a person who has been given the right to live and work in a country for as long as they want but is not a citizen with the right to vote.” अर्थात कुनै ब्यक्ति जसलाई देश भित्र बस्न र काम गर्न अधिकार दिईन्छ तर उसलाई मतदान गर्ने अधिकार हुदैन र ऊ त्यहाको नागरिक हुदैन भनेर […]

पूर्व प्रधानमन्त्री स्व. गिरीजा प्र। कोईरालाको १०० औं जन्म जयन्ति मनाईरहदा संयोग नै मान्नु पर्छ कि संसदका दुई ठूला राजनीतिक दल मिलेर सरकार परिवर्तन गर्दै छन्। यी दुवै राजनीतिक दलको उमेर करीव एउटै छ र यिनीहरूले विगतमा भोगेको पींडा र संघर्ष पनि करीव उस्तै उस्तै छ। राजनीतिक संघर्षका क्रममा जेल बस्दा यी दुबै दलका नेताको […]