प्रजातन्त्रका जगहरू के के हुन् भन्ने थाहा पाए पछि मात्र प्रजातन्त्रको मूल्यांकन गर्न सकिन्छ। ती जगहरु हुन्- मानव अधिकारको संरक्षण, नागरिक स्वतन्त्रता, न्यायीक सर्वोच्चता, बहुलवाद एवं बहुदलीयता, विचारको स्वतन्त्रता,निष्पक्ष तथा स्वतन्त्र निर्वाचन प्रणाली,खुला र प्रतिस्पर्धी बजार आदि। प्रजातन्त्रका यिनै जगका आधारमा अबलम्बन गरिएको राजनीतिक ब्यबस्थालाई प्रजातन्त्र भनिन्छ। फेरि यस्तो राजनीतिक ब्यबस्थालाई सन्चालन गर्ने राजनीतिक दलहरूको […]

वर्तमान नेपालमा जताततै भ्रष्टाचार र यसको नियन्त्रणका बारेमा चर्चाहरु भइरहेको सुनिन्छ । सरकारमा बस्नेहरु कहिले २०४६ सालपछिका सबै भ्रष्टाचारको छानविन गर्ने कुरा गर्छन् त कहिले सबै कालखण्डका भ्रष्टाचारको छानविन गर्ने कुरा गर्छन् । तर छानविनको लागि कुनै काम र निर्णय भने कहिल्यै गर्दैनन् । प्रतिपक्षमा बस्नेहरु सरकारमा बस्नेहरुलाई भ्रष्टाचारी भनेर आवाज उठाउन मै व्यस्त देखिन्छन् […]

  श्रीमद्भागवत गीता हिन्दू धर्मको एक उत्कृष्ट एवं पवित्रतम वाङमय हो । यो ऐतिहासिक वाङमय महाभारतको भीष्म पर्वबाट लिएको हो । यसमा १८ अध्याय र ७०० पद्यात्मक संस्कृत श्लोकहरु रहेका छन् । रहेका छन् । भगवतगीता आज भन्दा लगभग ५००० हजार वर्ष पहिला अर्थात कलियुगको आरम्भमा कुरुक्षेत्र नामको युद्ध भूमिमा कृष्णले गीताको उपदेश अर्जुनलाई दिएका […]

१९ औँ शताब्दिको औद्योगिकीकरणमा यूरोपका उद्योगपतीहरूले दैनिक १५ घण्टासम्म न्यून पारिश्रमिकमा श्रम शोषण गरीरहेको कहालीलाग्दो परिस्थितिका दावजुद त्यहाँका मजदुरहरूले १ मे १८८६ का दिन त्यसका विरुद्ध समानता, उपयुक्त श्रम ज्याला, उचित विदा ,सुविधा, र श्रम वातावरणको लागि एकीकृत हुने उद्घोस गरेका थिए । आठघण्टा काम, आठघण्टा आराम र आठघण्टा मनोरञ्जन गर्न पाउने लगायत पेशागत हकहितको […]

अमेरिकाको हेथ्राेन कम्पनीमा सन् १९२० मा मानिसलाई कसरी काम लगाउँदा उत्पादन दिन्छ भन्ने प्रयोग गरियो। यसलाई व्यवस्थापनमा कर्मचारी र कामको बीचको ठूलो प्रयोग मानिन्छ। टेलरले काम ,पैसा र मान्छेको बीचको सम्बन्धको तथ्य दिइसकेका थिए। हेथ्राेन प्रयोगले मानिस ,मेसिन र कामको सम्बन्ध र व्यवहार बाट नतिजा कसरी निस्किन्छ भन्ने प्रमाणित भयो। मानिस किन काम गर्न रुचाउँछ […]

– संकेत कोइराला दुई तिहाईको सरकार बनेपछि माटो छोए सुन हुन्छ भन्ने मनोविज्ञानमा धमिरा लागेको छ । शक्तिपीठका एकाध सय भक्तबाहेक अरूको अवस्था शरणार्थीजस्तै छ । छोटे नेताहरूका लागि जनप्रतिनिधिको जागिर अलि समयका लागि चिनीको चास्नीमा डुबेको कमिलाको जस्तै हुने निश्चित छ । स्थानीय तह थोर बहुत जनतासँग नजिकै छन् तर प्रदेशको संरचना कसैलाई नछुने […]

हामीलाई संसदमा पुर्‍याउनुहोस्, तपाईंहरूको भलो गर्दछौं भन्ने वाचा गरेर चुनावमा होमिन्छौं । तर, अहिले संसदमा देखिएको रमिता जनतासँग गरिएको वाचा अनुकूल भयो कि भएन ? नयाँ संसद आएको १ वर्ष तीन महिना बितिसकेको छ । अघिल्लो संसदको दुई वर्ष उसैगरी गयो । संसद्मा प्रतिपक्षीले प्रश्न उठाउने र सत्ता पक्षले आफूले गरेका राम्रा कामको डिफेन्ड गर्ने […]

नेपालको सूचना तथा प्रविधि क्षेत्रमा सुनिल–विकलजस्ता भष्मासुरहरूको उदय भयो । माथिसम्मकै ‘नेक्सस’ बिना यसरी ब्रह्मलुट मच्चाउन सम्भव हुँदैन । कहिले बहालवाला मुख्यसचिवसँग नाम जोडिएको छ त कहिले कुनै नेताका पुत्रको खातामा ६ करोड हालिदिएको चर्चा छ । करार सेवाबाट जागिर शुरु गरेको व्यक्तिले बिना मिलेमतो २० वर्षमा यत्तरी लुटको साम्राज्य खडा गर्न सम्भव हुँदैन । […]

स्वास्थ्य बिमा के हो ? स्वास्थ्य बिमा भनेको हरेक नागरिकले आफ्नो स्वास्थ्य सेवा प्राप्त गर्नका लागि केही रकम योगदान गरी सुविधा प्राप्त गर्ने प्रणाली हो । घाइते वा बिरामी भएको अवस्थामा व्यक्तिगत खर्च कम गरेर गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा पुर्‍याउनु नै यसको उद्देश्य हो । स्वास्थ्य बिमामा पनि बर्सेनि केही निश्चित शुल्क बुझाउनुपर्ने हुन्छ, जसलाई ‘योगदान’ वा ‘प्रिमियम’ भनिन्छ । […]

सम्वेगात्मक बौद्धिकताले कुनै व्यक्तिको आफ्ना भावनाहरू व्यवस्थापन गर्न सक्ने योग्यतालाई दर्साउँछ । यस प्रकारको योग्यताले हाम्रो दैनिक जीवनमा सम्बन्धहरू कतिको राम्रा र बलिया छन् भनी दर्साउँछ । सम्बन्धमा सम्वेगात्मक बौद्धिकता प्रदर्शित हुने मुख्य–मुख्य क्षेत्रहरूमा हाम्रो मानसिक शान्ति, आत्मविश्वास, घरपरिवार, नातेदार तथा जागिर, व्यवसाय, छिमेक र समाज हुन् । यी महत्वपूर्ण क्षेत्रहरू नै हुन् जुन कि […]