अवकाश प्राप्त कर्मचारीलाई दिइदै आएको निवृत्तिभरण (पेन्सन) सुविधा सरकारका लागि ‘टेन्सन’ को बिषय बन्न थालेको छ । तर,सरकार बनाउने र ढाल्ने खेलमा व्यस्त राजनीतिकर्मीहरुलाई यस्तो बिषयको मतलब छैन ! प्रत्येक बर्ष पेन्सन पाउने कर्मचारीको संख्या ३ देखि ८ प्रतिशतले बढ्दै जाने र जसबापत पेन्सन शीर्षकमा ३ अर्बभन्दा बढी व्ययभार थपिँदै जाँदा सरकारलाई टाउको दुख्नुपर्ने होइन र ?
बिज्ञापन
अर्थ मन्त्रालय मातहतको निवृत्तिभरण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार गत आर्थिक बर्ष ८०/८१ मा पेन्सन शीर्षकमा ७७ अर्ब ९० करोड खर्च भएको छ । निजामतीतर्फका ८८ हजार २९६,प्रहरी ६२ हजार १७६,शिक्षक ५५ हजार ७८३,नेपाली सेना १ लाख १ हजार ७६१ गरी कूल ३ लाख आठ हजार १९ अवकाश प्राप्तका कर्मचारीका नाममा उक्त रकम विनियोजन भएको छ । आर्थिक बर्ष ७९/८० को तुलनामा गत बर्ष पेन्सनरको संख्या ३ दशमलव ९६ प्रतिशतले बढेको देखिन्छ । आर्थिक बर्षमा ७९/८० मा निजामती ८३ हजार २४०,प्रहरी ५९हजार ६०३,शिक्षक ५४ हजार ३८२,नेपाली सेना ९९ हजार ४१ गरी जम्मा २ लाख ९६ हजार २ सय ६६ अवकाश प्राप्त गरेकोमा बर्ष दिनमै १२ हजार बढी निवृत्त हुँदा उनीहरुको पेन्सनकै भारमात्र थप ३ अर्बले बढाउनु परेको हो भन्छ,अर्थ मन्त्रालय ।
आर्थिक बर्ष ०७९/८० मा पेन्सनमा वार्षिक ७४ अर्ब ७९ करोड खर्च भएकोमा गत आर्थिक बर्षमा ३ अर्बले बढेर यस्तो खर्च ७७ अर्ब ९० करोड निकासा गरेको हो अर्थ मन्त्रालयले । मन्त्रालयका अनुसार आर्थिक बर्ष ०६७/६८ मा पेन्सनका नाममा ६ अर्ब ८२ करोड ४० लाख मात्र खर्च भएको देखिन्छ । सो को १० बर्षपछि ०७७/७८ सम्म आइपुग्दा ९ गुणाले बढेर वार्षिक ५४ अर्ब ९८ करोड ५९ लाख खर्च गरेको छ,राज्यले । यही अनुपातमा पेन्सनमा खर्च गर्ने हो भने अबको दश वर्षपछि पेन्सनमा मात्रै वार्षिक १ खर्ब ४० अर्बभन्दा बढी पेन्सनकै नाममा निकासा गर्नुपर्ने अर्थका अधिकारीहरुको हिसाब किताब छ । पछिल्ला पाँच बर्षको तुलना गर्दा पेन्सन शीर्षकमा ४४ अर्ब थप निकासा गर्नुपरेको अर्थको आँकडा छ । आर्थिक बर्ष ७५/७६ मा ४३ अर्ब ५६ करोड ४४ हजार निकासा भएकोमा पाँच बर्षमै निवृत्तिभरण शीर्षकमा ४४ अर्ब थपेर ७७ अर्ब राज्यले खर्च गरेको हो ।
बिज्ञापन
निजामती किताबखानाको तथ्यांकअनुसार अहिले ३ लाख ८ हजार १९ रिटायर्ड कर्मचारी,शिक्षक,सेना,प्रहरीले पेन्सन थाप्दै आएका छन् । जसमध्ये निजामती ८८ हजार २९६,प्रहरी ६२ हजार १७६,शिक्षक ५५ हजार ७८६,नेपाली सेना १ लाख १ हजार ७ सय ६१ ले पेन्सन बुझ्दै आएका छन् । पाँच बर्ष अघि यस्तो संख्या निजामती ६८ हजार ६४१,प्रहरीतर्फ ४६ हजार ६८९,शिक्षक ४० हजार ७५९,नेपाली सेना ७५ हजार २२२ गरी २ लाख ३१ हजार ३११ जना रहेकोमा पाँच बर्षमा ७० हजार ५ सय आठ जना रिटायर्ड भएका हुन ।
निवृत्तिभरण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार औसतमा वर्षेनी १५ हजारभन्दा बढी रिटायर्ड हुन्छन । निजामतीतर्फ मात्र यही आर्थिक वर्ष २ हजारभन्दा ३ सय बढी कर्मचारी अवकाशमा जाँदै छन् । जसमा कामु मुख्यसचिव,सञ्चार,गृह,अर्थ,स्वास्थ्यसहितका १८ सचिवहरु कोही उमेर त कोही सेवा हद लागेर घर फर्कदैछन् ।
बिज्ञापन
