रामहरि पोखरेल सडक विभागको महानिर्देशक हुन । हालैमात्र उनलाई महानिर्देशकको जिम्मेवारी दिइएर विभागमा पठाइएको छ । यस अघि विभागमा उपमहानिर्देशक तथा प्रवक्ताको जिम्मेवारी निर्वाह गरिसकेका पोखरेल काठमाडौं महानगरपालिका र सडक विभागबीच विवाद नभइ असमझदारीका कारण समस्या भएको बताउँछन् । उपत्यकाभित्र ३ हजार ५ सय बढी सडक छन् । त्यसमा पनि १ सय ४८ किलोमिटर सडकमा मात्र काठमाडौं महानगरले काम गरिरहेको छ । संघीय सरकारको राजधानी भएको हुनाले यसमा सरकारले काम गरिरहेको हो । काठमाडौंमा हुने हरेक क्रियाकलापमा राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय ध्यान जाने गर्दछ । १ सय ४८ सय किलोमिटरभन्दा बाहिरका सडक पालिकाले बनाउने तथा मर्मत गर्ने गरिरहेका छन् । यसमा विवाद नभइ असमजदारीमात्र भएको हो भन्दछन्,पोखरेल ।
बिज्ञापन
नेपालमा करिब १ लाख किलोमिटर सडक छन् भनिन्छ । तीमध्ये २०७६ साल जेठ ६ गते नेपाल सरकार मन्त्रिपरिषद्ले गरेको निर्णयअनुसार ८० ओटा सडकलाई राजमार्ग भनेर परिभाषित गरेको छ । सडक विभागको कार्यक्षेत्र भनेको यिनै ८० ओटा राजमार्गमात्रै हुन् । यसको कुल लम्बाइ करिब १५ हजार किलोमिटर छ । राष्ट्रिय राजमार्गको सूचीमा रहेका १५ हजार किलोमिटर सडक सञ्जालमा मात्रै सडक विभागले काम गरेको छ । यसबाहेक ९० हजार किमि सडक संरचनामा स्थानीय निकाय, स्थानीय पूर्वाधार सडक विभाग र प्रदेशअन्तर्गतका निकायले काम गरिरहेका छन् । अहिले सडक विभागले करिब ७ सय किमि राष्ट्रिय राजमार्गको स्तरोन्नतिको काम गरिरहेको छ ।
बिज्ञापन
सडक निर्माणमा धेरै निकाय संलग्न रहेका हुन्छन् । सहरी विकास मन्त्रालयअन्तर्गत डोलिडार भन्ने निकायले पनि सडकको काम गर्दछ । स्थानीय तह, प्रदेशलगायतले पनि सडक निर्माण गर्ने गरेका छन् । सडक विभागले संविधानको अनुसूची ५ ले तोकेको क्षेत्राधिकारमात्र काम गर्नुपर्ने हो । त्यसो हुँदाको ८० राजमार्ग नै सडक विभागको मुख्य जिम्मेवारी क्षेत्र हो । सडक विभागले विशेषगरी राष्ट्रिय राजमार्गहरु निर्माण तथा विस्तारमा प्राथमिकता दिएर काम गरिरहेको छ । सडक विभागले राष्ट्रिय राजमार्ग, त्यसभित्रका सडक संरचना निर्माण गर्ने, मर्मतसम्भार गर्ने, योजना बनाउने तथा नयाँ सडक बनाउने कामलाई प्रथामिकतामा राखेर गर्दै आएको छ । सडक विभागले पूर्वपश्चिम राजमार्गको काकडभिट्टा,नारायणघाट–बुटबल, मुगलिङ–पोखरा, कमला, कञ्चनपुर, नागढुंगा नौबिसे, सूर्यविनायक धुलिखेललगायत लगायत सडक विस्तारको काम तिव्रतर गतिमा गरिरहेको छ । यस्तै,सिद्धबाबा र नागढुंगा सुरुङमार्ग निर्माणाधीन अबस्थामा छ । बुटवल गोरुसिङ्गेको भर्खर ठेक्कापट्टा भएर काम हुने सम्झौताको चरणमा रहेको, उत्तर दक्षिण राजमार्गहरू कोशी करिडोर, कर्णाली करिडोर, कालीगण्डकी करिडोर लगायतका पहाडी राजमार्गहरू यी सबैमा कामहरू भइरहेको बताउँछन् ।
यस्का अलवा विभागले पूर्वपश्चिम राजमार्गको काकडभिट्टा,नारायणघाट–बुटबल, मुगलिङ–पोखरा, कमला, कञ्चनपुर, नागढुंगा नौबिसे, सूर्यविनायक धुलिखेललगायत लगायत सडक विस्तारको काम तिव्रतर गतिमा गरिरहेको छ । यस्तै,सिद्धबाबा र नागढुंगा सुरुङमार्ग निर्माणाधीन अबस्थामा छ । बुटवल गोरुसिङ्गेको भर्खर ठेक्कापट्टा भएर काम हुने सम्झौताको चरणमा रहेको बताइएको छ । अहिले सडक विभाग मातहत ६० भन्दा बढी योजना कार्यालय तथा ३३ डिभिजन सडक कार्यालयमार्फत कार्य गरिरहेको छ । यी कार्यालयबाट देशैभर मर्मत सम्भार नयाँ निर्माण, पुनस्र्थापनालगायत काम सञ्चालन हुँदै आएको छ । विभागको पहिलो प्रथमिकता भनेको सडकको मर्मतसम्मार गर्ने नै हो । । दुई लेनको सडकलाई आवश्यकताअनुसार बढाउने काम पनि विभागले गरिरहेको छ । ग्वार्को फ्लइओभर अनि मोदी र सेती नदीमाथि सिग्नेचर पुलहरू निर्माणधीन अवस्थामा छन् । पूर्वपश्चिम राजमार्गको हकमा काँकडभिट्टादेखि लौकही खण्ड ९५ किलोमिटर, कमला–कञ्चनपुर सडक ८९ किमि, नारायणघाट–बुटवल खण्ड ११३ किमि, मुग्लिन–पोखरा सडक करिब ८८ किमि, सूर्यविनायक–धुलिखेल सडक करिब १७ किमि र यसबाहेकका धेरै राजमार्ग अहिले स्तरोन्नतिको क्रममा छन् । सरकारले आगामी आवमा पूर्व–पश्चिम राजमार्ग विस्तारका लागि २९ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । २०८०/०८१ को आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार हालसम्म संघीय सरकारबाट निर्माण भएको सडकको लम्बाइ ३४ हजार २६७ किलोमिटर पुगेको छ ।
बिज्ञापन
बर्खायाममा बर्खाबाटै थप क्षति र धनजनको क्षति प्रति सचेत रहेर विभागले काम अगाडि बढाइरहेको बताउँछन् उनी । यसबाहेक विभागले आफ्नो कार्यक्षेत्रबाहिरका विधायिकाले स्वीकृत गरेका कार्यक्रमहरू पनि सञ्चालन गर्दै आएको बताउँछन् । कार्यक्षेत्रभन्दा बाहिरका हजारौं योजना सम्पन्न गर्नुपर्ने, सीमित स्रोतबाट कार्य सञ्चालन गर्नुपर्नेजस्ता कारणले अहिले विभागको काम बोझिलो बनेको पोखरेल बताउँछन् ।
यस्तै नारायणघाट,बुटवल,पोखरामा लेन बिस्तारको काम तिव्रतर गतिमा भइरहेको छ । वैकल्पिक राजमार्गबाट गाडी गुडाएर सडक स्तरोन्नति भइरहेको छ । बर्खाको समयमा सबैभन्दा बढी समस्या देखिने सडकखण्डमा नागढुंगा–मुग्लिन तथा मुग्लिन–नारायणघाट हो । त्यस्तै मुग्लिन–पोखरा तथा मेची राजमार्ग पनि बर्खामा धेरै अवरोध हुनेमा पर्छ । त्यस्तै पूर्व–पश्चिम राजमार्गको पहाडी क्षेत्रहरुमा धेरै अवरुद्ध भएको देखिन्छ । त्यस्ता ठाउँहरुलाई विशेष ध्यानमा राखेर विभागले काम गरिरहेको छ । बाढीपहिरोले बाटो बिगारेको ठाउँसम्म पुग्नलाई लाग्ने समय बाहेक आधा घण्टादेखि तीन/चार घण्टासम्म बाटो खुलाउने गरी तयारी गरेका छौँ । विशेषगरी सिद्धार्थ राजमार्गको सिद्धबाबादेखि पाल्पा खण्डमा पोहोर पनि धेरै नै पहिरो आएको थियो । त्यसमा हामी विशेष सर्तक छौँ । हाम्रो प्राथमिकता भनेको राजमार्ग नै हो ।
यस्का अलवा विभागले पिरोल्दै आएको बिषय हो, ठेक्कापट्टा । गत आवमा मात्रै १७६ वटा ठेक्का सम्झौता तोडेको थियो विभागले ।
